Theo quy định của Luật PCTHTL, cơ sở y tế là nơi cấm hút thuốc lá hoàn toàn trong nhà và cả khuôn viên, nhưng thực tế hiện nay, tại một số cơ sở y tế, nhất là tuyến cơ sở vẫn còn tình trạng người bệnh và người nhà bệnh nhân hút thuốc, dù biển cấm đã được quy định rõ ràng. Còn đối với các điểm công cộng như nhà ga, bến xe, khu vui chơi giải trí… tình trạng hút thuốc lá vẫn diễn ra thường xuyên. Việc xử phạt người vi phạm hầu như chưa thực hiện được. Khi bắt gặp những trường hợp hút thuốc, nhân viên, bảo vệ tại đó chỉ có thể nhắc nhở, tuyên truyền chứ không có quyền xử phạt.
Chị Mai Loan, phường Thanh Bình (thành phố Ninh Bình) cho rằng, thực tế công tác tuyên truyền về tác hại thuốc lá thời gian gần đây đã được tăng cường và nhiều người đã có ý thức cao về tác hại của thuốc lá. Tuy nhiên, khi đến các điểm công cộng, vào các nhà hàng, quán ăn, những nơi có quy định cấm hoàn toàn hoặc cấm một số khu, tôi vẫn thấy có người hút thuốc lá. Điều này chứng tỏ vẫn còn những người chưa ý thức đầy đủ được tác hại của thuốc lá cũng như những quy định cấm, xử phạt về việc không hút thuốc lá tại nơi công cộng.
Mặc dù đã được hiện thực hóa thành Luật PCTHCTL nhưng để triển khai được Luật trong đời sống vẫn còn nhiều bất cập, vì việc vi phạm hút thuốc lá nơi công cộng vẫn rất phổ biến, việc hút thuốc chỉ diễn ra trong thời gian ngắn và bất chợt. Trong khi người có thẩm quyền xử phạt ít, người vi phạm đông, lại diễn ra trên địa bàn rộng. Lực lượng xử lý theo Luật chỉ có một số chức danh như: Thanh tra Sở Y tế, Công an, Quản lý thị trường. Về phía địa phương, chỉ có Chủ tịch UBND các cấp, thanh tra, công an mới có thẩm quyền xử phạt.
Anh Trần Khánh, phường Ninh Phong (thành phố Ninh Bình) là người nghiện thuốc lâu năm cho biết, thực ra ban đầu chỉ là tâm lý theo chúng bạn, nghĩ rằng hút thuốc cho vui, dần rồi thành thói quen và mắc nghiện lúc nào không hay. Được tuyên truyền nhiều, vợ con nhắc nhở suốt, và thấy sức khỏe cũng bị ảnh hưởng, nhất là giờ đã trên 50 tuổi rồi. Thế nhưng, đã mấy lần quyết định bỏ thuốc mà không thể thực hiện được. Lần bỏ thuốc lâu nhất cũng được hơn 1 tháng, nhưng sau đó tôi lại hút lại. Nguyên nhân là do môi trường xung quanh tác động tới, mỗi khi gặp gỡ, giao lưu bạn bè, thấy nhiều người hút nên mình lại tặc lưỡi. Rồi khi hút ở nơi công cộng có thấy ai nhắc nhở, xử phạt gì đâu?. Đấy là chưa kể, các quán bán thuốc lá sẵn đầy xung quanh, giá thuốc lá lại rẻ nên tôi không thấy ảnh hưởng gì nhiều đến kinh tế gia đình…
Xác định rõ, công tác PCTHCTL là một cuộc chiến lâu dài và đầy khó khăn. Để Luật phòng, chống tác hại của thuốc lá thực sự đi vào cuộc sống, bên cạnh việc đẩy mạnh triển khai nhiều giải pháp và đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền, thì công tác này cần có sự quyết liệt hơn nữa trong việc giám sát, xử phạt của các cơ quan chức năng, đồng thời cần có sự chung tay vào cuộc của các ban, ngành, đoàn thể trong toàn tỉnh. Đặc biệt quan trọng hơn, mỗi cá nhân cần nêu cao tinh thần tự giác và ý thức chấp hành pháp luật và bảo vệ sức khỏe của chính bản thân và cộng đồng.
Hạnh Chi