Mỗi bước chân đi, ta lại gặp mỗi con đường, và mỗi con đường đều cất giữ dấu chân ta. Những con đường mịn phẳng trải dài bên những vệt cỏ gà xanh thẫm lấm tấm nước mưa, đủ để lũ dế mèn, cào cào đu mình trên lá cỏ, ngửa cổ hứng từng giọt pha lê trong suốt mà tận hưởng vị ngọt ngào, dịu mát của mưa xuân, để những đôi chân giam mình trong đôi giày cao cổ mơ một thuở chân trần lướt êm trên lụa mát.
Những con đường nép mình dưới bạt ngàn hoa, hoa anh đào, hoa cúc đại đóa, hoa xương rồng gai, hoa trạng nguyên... những bông hoa chắt chiu vươn lên từ những chậu xi măng nhỏ xíu, rụt rè làm duyên cùng những hoa đèn xanh, đỏ, tím, vàng nhấp nháy khắp phố phường; và vô vàn những bông hoa không tên muôn ngàn màu sắc được kết dệt bằng vải lụa hoặc nhựa dẻo. Những con đường nhắc nhớ hàng xà cừ xanh thẫm lá. Hàng xà cừ đủ lớn để ngăn những giọt mưa đầu mùa đừng vương trên tóc em, một mái tóc ủ đầy hương bồ kết và hoa chanh vườn nhà, thứ hương thơm không thể tìm thấy trong bất cứ loại mỹ phẩm cao cấp nào, thứ hương thơm mà ngày ấy ta đã vụng về đặt chiếc mũ trắng tinh của ta lên tóc em, vụng về gom từng giọt, từng giọt ngất ngây để ấp ủ cho riêng mình mãi mãi, mãi đến bây giờ.
Những con đường e ấp dưới hàng liễu kiêu sa, những nhành liễu thả từng chuỗi hạt thời gian se se buốt khiến ta muốn dang rộng vòng tay mà ấp iu, mà nâng giấc, mà chở che, mà thổi luồng hơi ấm nóng của mình sưởi ấm đôi môi trinh nữ khẽ run lên khi cơn gió lạnh bất chợt trườn qua tóc em, thả xuống vai gầy một giọt bâng quơ. Những con đường... ta cũng không biết nữa, bên dưới lớp nhựa loang loáng ánh xuân kia, có còn dấu chân ta và em hằn sâu trên từng thớ đất đỏ au, dẻo quánh mỗi độ tan trường! Con đường lầy lội xa xưa ấy, đã níu chân em ở bên ta lâu hơn sau mỗi giờ tan lớp, không biết bây giờ dải lụa óng đen này đưa những bánh xe tròn trôi mãi miết về đâu!
Những bánh xe tròn và những con đường êm ả tỏa đi bốn phương trời, ta về quê ăn Tết không tính bằng ngày, bằng buổi mà tính bằng phút, bằng giờ. Quê ta nghèo nhưng đi đâu cũng thấy hoa đào thắm đỏ. Đi đâu cũng thấy người làng ríu rít hỏi han. Ra khỏi ngõ người ta chào dâu con của làng bằng mợ, bằng thím, những đại từ mà khi ta rời quê lên phố, bạn ta chê quê mùa, vậy mà mỗi lần cất lên tiếng chào quê mùa ấy, ta lại thấy quê ta ai cũng thân thương như máu mủ ruột già. Những con đường quê ta thi thoảng vẫn khấp khểnh ổ gà, ổ trâu nhưng người quê ta chẳng mấy ai bị ngã bao giờ. Hai bên vệ đường dẫu khoai dại ken dày và rơm bùn hoi nồng mùi gian khó vẫn thấy những hạt mưa xuân ngọt như nõn lá đọng đầy trên mí mắt người già đang đón xuân ngoài ngõ. Những người già vì thế mà tiếng cười vẫn tươi nguyên và các nếp nhăn cũng chìm khuất sau mỗi nụ cười.
Những con đường mùa xuân lấp lánh nước mưa... Ta đã men theo những dõng cày nhặt nhạnh tuổi thơ, men theo lối mòn trên từng bờ ruộng phủ đầy rau má hương và hoa sài đất rực vàng, bấm mười ngón chân trần men theo những vạt cỏ xanh rì hai bên đường đất lầy lội vết chân trâu, men theo những vệt đường rải đá dăm lạo xạo mặc cho đá dăm và gai nhọn ghim vào gan bàn chân ta những vết cào xước tê dại. Ta cũng đã men theo con đường mòn ngoằn ngòeo trải đầy lá mục và giăng kín dây rừng quanh sườn núi để nhóm thắp ước mơ, đu bám vào những gốc sim, mua tím tái hai bên đường đồi đỏ au, trơn trượt để nuôi khát vọng. Rồi một ngày bàn chân ta chạm con đường rải nhựa óng ả và mềm mượt như tấm khăn quàng của công chúa trong chuyện cổ tích ngày xưa bà vẫn kể! Con đường dẫn ta đến chốn phồn hoa, đưa ta đi với bao bạn đồng hành ngược xuôi, xuôi ngược. Rồi bụi bặm, tắc đường và va chạm. Rồi gặp gỡ, chia ly. Rồi yêu thương, hờn giận!... Những con đường vẫn thản nhiên mời gọi, ta vẫn mải miết trôi theo dòng người nườm nượp xung quanh, bất chợt đèn xanh, rồi vàng, rồi đỏ. Ta dừng lại nhìn trời, mưa bụi vẫn bay, giọt nước nào tích nặng trên vành mũ rơi vào môi ta lành lạnh làm sống mũi cay cay, làm lòng ta khói tỏa!
Vậy là thêm một mùa xuân và hết một mùa xuân, ta đã đi qua bao nhiêu chặng đường và còn bao nhiêu chặng đường phía trước, những con đường mùa xuân phủ đầy nước mưa trơn trượt và giăng giăng trên đầu bao nhiêu bóng đèn điện lấp lánh sắc màu... Giá có thể nhón chân sáo bước đi như thuở nào trên những con đường mùa xuân trải đầy hoa sài đất vàng và những lá cỏ non mềm trĩu nước mưa... Mưa xuân như khói, khói làm người ta cay mắt! Đèn xanh sáng rồi, ta bước với mưa, những giọt mưa tỏa phủ trên khắp các ngả đường, các ngả đường dẫn ta đi đến khắp nơi, những nơi cần ta và ta cần đến. Tiếng còi xe phía sau không cho phép ta dừng lại. Vì chỉ cần dừng lại, ta sẽ tụt lại phía sau, hoặc sẽ làm tắc nghẽn cả một đoạn đường, hoặc sẽ gây va chạm, đổ ngã và có thể còn gây ra bao nhiêu hệ lụy khác nữa. Ta phải đi, phải bước những bước đều đều, cẩn trọng, bình thản, không vội vã... Bước về phía trước.
Và tất cả các con đường đều có điểm giao thoa, đều đan dính, kết nối, lồng ghép vào nhau, ta có thể đi và về bằng những con đường không giống nhau. Và ta tin nếu một ngày, ta đi qua hết những đại lộ tấp nập ngựa xe, những đại lộ ồn ào, chật chội và hỗn tạp, sẽ có một con đường mòn đầy hoa tươi và cỏ mượt đón ta với những nụ cười thân thương và lời chào mời ngọt dịu như tình máu mủ!
Những con đường mùa xuân trải dài, trải dài...
Vũ Thanh Lịch