Chú trọng tuyên truyền pháp luật bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng

Ngày 20-6-2023, Quốc hội khóa XV đã thông qua Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng (BVQLNTD) với nhiều quy định được hoàn thiện, bổ sung, điều chỉnh và chính thức có hiệu lực từ ngày 1-7-2024. Để nhanh chóng đưa Luật vào cuộc sống, Hội BVQLNTD tỉnh, các ngành chức năng đã có nhiều giải pháp đẩy mạnh công tác tuyên truyền nội dung đảm bảo quyền lợi của NTD.

Luật BVQLNTD năm 2023 có nhiều điểm mới quy định rõ về sản xuất, tiêu dùng bền vững; bổ sung quy định về BVQLNTD dễ bị tổn thương (có khả năng chịu nhiều tác động bất lợi về tiếp cận thông tin, sức khỏe, tài sản, giải quyết tranh chấp tại thời điểm mua hoặc sử dụng sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ) như người già, trẻ em, người khuyết tật, phụ nữ mang thai hoặc nuôi con nhỏ…; các nhóm quy định để nâng cao hiệu quả BVQLNTD trong các giao dịch trên không gian mạng và bổ sung quy định trách nhiệm của các bộ, ngành, UBND cấp tỉnh, cơ quan báo chí, tổ chức xã hội tham gia BVQLNTD trong việc công bố, công khai các thông tin cảnh báo người tiêu dùng trong giao dịch trên không gian mạng. Đồng thời hoàn thiện quy định có tính đột phá, tạo sự thay đổi mạnh mẽ trong việc áp dụng thủ tục rút gọn quy định tại Bộ luật Tố tụng dân sự để giải quyết vụ án dân sự về BVQLNTD… Đây là cơ sở pháp lý để mở rộng phạm vi triển khai các hoạt động thúc đẩy sản xuất, tiêu dùng bền vững tại Việt Nam.
Luật BVQLNTD là cơ sở pháp lý để bảo vệ NTD trong giao thương cả trong nước và quốc tế, xây dựng văn minh thương mại. Để bảo đảm tính kịp thời, đồng bộ, sớm đưa Luật vào cuộc sống, UBND tỉnh đã ban hành Kế hoạch triển khai thi hành với các nội dung cụ thể từ tổ chức tuyên truyền hiệu quả, thời hạn, tiến độ hoàn thành, trách nhiệm cũng như cơ chế phối hợp trong việc tổ chức thi hành Luật. Công tác tuyên truyền, phổ biến Luật BVQLNTD cho người dân được ưu tiên tổ chức bằng nhiều hình thức như đăng tải nội dung Luật trên website của các sở, ngành chức năng, Cổng/trang thông tin điện tử của địa phương; treo băng rôn, khẩu hiệu và nói chuyện chuyên đề lồng ghép nội dung Luật BVQLNTD vào các buổi sinh hoạt cộng đồng tại khu dân cư. Trong chiến dịch tuyên truyền lần này, vấn đề BVQLNTD trong các giao dịch thương mại điện tử được đặc biệt quan tâm để kịp thời hỗ trợ người tiêu dùng trong điều kiện thương mại điện tử phát triển mạnh mẽ. Đối tượng người già, trẻ em, người khuyết tật, phụ nữ mang thai hoặc nuôi con nhỏ được ưu tiên hỗ trợ tuyên truyền hay tư vấn giải quyết khi có tranh chấp xảy ra để hạn chế tối đa tổn thương không đáng có. Qua đó giúp người dân hiểu về những điểm mới về quyền lợi của người tiêu dùng được pháp luật bảo vệ và nâng cao ý thức trách nhiệm của mình trong các giao dịch thương mại cũng như phối hợp với cơ quan chức năng khi có tranh chấp xảy ra.

Đối với các cán bộ, công chức thực thi nhiệm vụ BVQLNTD, Sở Công Thương tổ chức tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ nâng cao nhận thức, vai trò, trách nhiệm, hiệu quả quản lý Nhà nước để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ BVQLNTD trong thời kỳ mới. Sở Công Thương đang tổ chức rà soát các văn bản pháp luật, văn bản chỉ đạo, hướng dẫn của các bộ, ngành và địa phương về công tác BVQLNTD. Trong đó chú trọng các văn bản quy phạm pháp luật chuyên ngành có quy định liên quan đến BVQLNTD còn hiệu lực sau ngày 1-7-2024; việc áp dụng hợp đồng theo mẫu, điều kiện giao dịch chung của các tổ chức, cá nhân kinh doanh; việc tiếp nhận, xử lý hồ sơ đăng ký hợp đồng theo mẫu, điều kiện giao dịch chung và những vấn đề có liên quan theo quy định của pháp luật về BVQLNTD từ năm 2012 đến nay cho phù hợp. Đồng thời đề xuất sửa đổi, bổ sung đối với danh mục sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ phải đăng ký hợp đồng theo mẫu, điều kiện giao dịch chung. Các cơ quan quản lý Nhà nước và Hội BVQLNTD tỉnh xác định tuyên truyền, phổ biến chính sách, pháp luật về BVQLNTD là hoạt động cần được thực hiện thường xuyên, liên tục, lồng ghép vào các hoạt động chuyên môn của các đơn vị. Chủ động tạo điều kiện, hỗ trợ, hướng dẫn, tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức về BVQLNTD cho toàn xã hội; tăng cường kiểm tra, giám sát tuân thủ pháp luật và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật BVQLNTD; phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan hữu quan để phát hiện và xử lý các vấn đề bất cập trong quá trình thực thi Luật. Đồng thời tiếp tục sửa đổi quy chế phối hợp quản lý Nhà nước về BVQLNTD; xây dựng hệ thống cơ sở Dữ liệu về bảo vệ NTD và triển khai Đề án phát triển hệ sinh thái số, tăng cường BVQLNTD trong thương mại điện tử giai đoạn 2022-2024…

Trên cơ sở thực hiện đồng bộ, thống nhất nội dung tuyên truyền cũng như hoàn thiện hệ thống văn bản pháp luật liên quan; công tác phối hợp lực lượng trong triển khai Luật BVQLNTD đã góp phần nâng cao nhận thức của các sở, ngành chức năng và các địa phương đối với công tác BVQLNTD, gia tăng niềm tin của người dân, tạo sự tin tưởng cho các nhà đầu tư, các doanh nghiệp trong việc phát triển sản xuất, kinh doanh trong thời kỳ mới./.

Bài và ảnh: Nguyễn Hương