Cẩn trọng với bệnh rối loạn tâm thần thực tổn

Ông Nguyễn Cao Hương, 72 tuổi, xã Quang Sơn (thành phố Tam Điệp) nhập viện trong tình trạng hoang tưởng, ảo giác, lúc nào cũng nghe thấy có tiếng một người nói chuyện cùng mình hay còn gọi là ảo thanh. Nguyên nhân được xác định gây bệnh là do ông Hương bị bệnh cao huyết áp nhiều năm. Nhập viện 2 tuần, được các bác sỹ, nhân viên Bệnh viện Tâm thần tỉnh điều trị bằng hóa dược kết hợp điều trị nguyên nhân, chăm sóc nuôi dưỡng, nâng cao thể trạng bằng các loại sinh tố, thức ăn có nhiều vitamin nhóm B,C; kết hợp phục hồi chức năng, nâng đỡ tâm lý, an ủi động viên, đến nay, sức khỏe ông Hương đã ổn định hơn. Ông Hương cho biết, lúc đầu cơ thể rất mệt mỏi, không ăn được, người chán nản, sau khi được điều trị 2 tuần thấy đỡ hơn nhiều, ăn đã thấy ngon, người không còn mệt mỏi nữa.

Trường hợp của bệnh nhân Đỗ Thị Huế, ở xã Gia Thanh (huyện Gia Viễn), bị ung thư vú 6 năm nay. Mặc dù bệnh nhân đã được điều trị, nhưng bà Huế vẫn luôn lo lắng về bệnh tật của mình. Tình trạng này kéo dài khiến bà mất ngủ, chán ăn, thường xuyên đau đầu, cáu gắt, lo âu. Sau đó bà Huế được gia đình đưa vào Bệnh viện Tâm thần tỉnh để khám và được chẩn đoán bị rối loạn tâm thần thực tổn do bệnh cơ thể. "Tôi vào đây được các bác sĩ tư vấn, động viên và hướng dẫn suy nghĩ tích cực, yên tâm điều trị bệnh ung thư vú, nên giờ thấy không còn đau đầu, đã ăn được, ngủ được và khỏe lên rất nhiều. Tôi sẽ làm theo lời bác sĩ, lạc quan với bệnh tật, yên tâm điều trị bệnh, vì dù sao bệnh này vẫn còn chữa được và sống khỏe mạnh lâu dài..." - Bà Huế cho biết thêm.

Theo bác sỹ Phạm Văn Quyền, Trưởng khoa Điều trị nữ, Bệnh viện Tâm thần tỉnh Ninh Bình, rối loạn tâm thần thực tổn gồm những triệu chứng tâm thần thường gặp trong các bệnh tâm thần do tổn thương lan tỏa ở não dù cấp hay mãn tính. Triệu chứng có thể biểu hiện bằng ý thức bị thu hẹp, u ám hoặc ngủ gà. Bệnh nhân không nhận biết được bản thân, không gian, thời gian; không ghi nhận và không nhớ gì đã diễn ra, đang xảy ra và có thể bịa ra những câu chuyện không có. Cùng với đó, khả năng học hỏi bị giảm sút và khó khăn trong việc giải quyết các công việc đã từng giải quyết. Cảm xúc lúc vui, lúc buồn lẫn lộn. Nhân cách biến đổi, thay đổi tính nết: có thể vui buồn thất thường hoặc lầm lì, cáu gắt và không nói.

Những biểu hiện rối loạn tâm thần xuất hiện khác nhau, tùy thuộc vào mức độ nặng nhẹ và vị trí của sự tổn thương thực thể các tế bào thần kinh ở não, tổn thương cục bộ hay lan tỏa chứ không tùy thuộc vào nguyên nhân gây tổn thương. Biểu hiện bệnh của các trạng thái rối loạn tâm thần thực thể tùy thuộc vào sự tiến triển của bệnh chính, nếu bệnh chính thuyên giảm hoặc lành trước khi có tế bào thần kinh bị hủy diệt thì triệu chứng rối loạn tâm thần cũng bớt đi và mất hẳn, từ đó người bệnh bình phục hoàn toàn, trái lại, khi bệnh chính thuyên giảm và đã có một số tế bào thần kinh của não bị tổn thương không hồi phục được thì dù lúc đó bệnh chính có khỏi, người bệnh vẫn còn các triệu chứng của các rối loạn tâm thần.

Cũng theo bác sỹ Phạm Văn Quyền, Trưởng khoa Điều trị nữ, Bệnh viện Tâm thần tỉnh Ninh Bình, việc điều trị bệnh tâm thần phải điều trị một cách toàn diện, đòi hỏi phối hợp nhiều biện pháp. Hiện nay, các phương pháp chủ yếu thường áp dụng như: Sốc insulin, sốc điện, liệu pháp tâm lý, liệu pháp hóa dược, liệu pháp lao động, liệu pháp thích ứng xã hội. Cùng với đó, phân công nhân viên y tế theo dõi sát tình trạng của bệnh nhân trong quá trình nằm viện, tiếp xúc với bệnh nhân để phát hiện các triệu chứng cấp tính, đặc biệt tình trạng cấp cứu. Nếu bệnh nhân nặng, giúp đỡ bệnh nhân khắc phục tình trạng khó khăn khi ăn uống, mặc quần áo, đi lại, uống thuốc... Đối với người bệnh và người nhà bệnh nhân, cần thực hiện đúng, kịp thời y lệnh của bác sĩ, đồng thời theo dõi các biến chứng do dùng thuốc và xử trí kịp thời diễn biến bệnh.

 Được biết, sau khi nhập viện, bệnh nhân tuân thủ điều trị tốt đúng phác đồ của Bệnh viện Tâm thần tỉnh thì trên 70% sau khi ra viện có thể có cuộc sống gần như bình thường. Chính vì vậy, khi thấy có biểu hiện rối loạn tâm thần, cần đưa ngay bệnh nhân đến bệnh viện chuyên khoa tâm thần tỉnh, càng sớm càng tốt để được khám, điều trị kịp thời, như vậy bệnh mới nhanh thuyên giảm và khả năng phục hồi sẽ càng cao (đặc biệt với những trường hợp kích động, trầm cảm tự sát), tránh chữa trị theo các phương pháp dân gian mê tín, phản khoa học, có thể gây bệnh nặng, xảy ra nhiều trường hợp đáng tiếc.

Bài, ảnh: Hạnh Chi