Bộ Giáo dục và Đào tạo vừa công bố dự thảo Hồ sơ Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục để lấy ý kiến đóng góp của công luận. Dự thảo có một số điểm mới đáng chú ý như bỏ bằng tốt nghiệp trung học cơ sở, xây dựng hệ thống văn bằng chứng chỉ số, tăng đầu tư cho các trường mầm non và phổ thông ngoài công lập, bỏ quy định Bộ Giáo dục và Đào tạo phê duyệt tài liệu giáo dục địa phương…
Bỏ bằng tốt nghiệp trung học cơ sở
Theo dự thảo, trong hệ thống văn bằng, Bộ Giáo dục và Đào tạo bỏ bằng tốt nghiệp trung học cơ sở, giao cơ sở giáo dục xác nhận hoàn thành chương trình trung học cơ sở.
Bộ Giáo dục và Đào tạo cho rằng điều này phù hợp với chủ trương tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp (theo Luật Giáo dục hiện hành, bằng tốt nghiệp trung học cơ sở do phòng giáo dục cấp), phù hợp với mục tiêu phổ cập giáo dục và với xu thế quốc tế. Cụ thể, nhiều quốc gia phát triển (như Mỹ, Canada, Anh, Úc, Phần Lan) không cấp bằng tốt nghiệp trung học cơ sở mà sử dụng xác nhận của hiệu trưởng về kết quả học tập ở lớp dưới để xét học ở bậc học cao hơn hoặc phân luồng.
Theo Bộ Giáo dục và Đào tạo, việc xác nhận hoàn thành chương trình trung học cơ sở không ảnh hưởng đến quyền, nghĩa vụ của người học.
Bỏ khái niệm trường trung cấp
Dự thảo bỏ khái niệm trường trung cấp, chuyển thành trung học nghề và bổ sung trung học nghề là cấp học trong hệ thống giáo dục quốc dân. Trường trung học nghề sẽ tích hợp kiến thức nghề và kiến thức chương trình trung học phổ thông.
Theo đó, trong chương trình trung học nghề học sinh có 2 lựa chọn: được cấp chứng chỉ sơ cấp nghề hoặc trung cấp nghề. Hết lớp 9, học sinh có 3 lựa chọn: vào trung học phổ thông, học trung học nghề với chứng chỉ sơ cấp hoặc học trung học nghề với chứng chỉ trung cấp nghề.
Theo Bộ Giáo dục và Đào tạo, việc sửa đổi, bổ sung theo hướng như trên tạo cơ hội cho người học có nhiều lựa chọn sau trung học cơ sở, tạo cơ hội học liên thông… đồng thời phù hợp với cách tiếp cận hệ thống của Unessco.
Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định về phân luồng
Dự thảo Luật cũng chuyển thẩm quyền quy định chi tiết về hướng nghiệp, phân luồng trong giáo dục từ Chính phủ cho Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo nhằm thực hiện phân cấp phân quyền, phù hợp với chức năng quản lý nhà nước về giáo dục của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Hiệu trưởng cấp bằng tốt nghiệp trung học phổ thông
Dự thảo Luật chuyển thẩm quyền cấp bằng tốt nghiệp trung học cơ sở từ giám đốc sở giáo dục và đào tạo cho hiệu trưởng nhà trường.
Theo ban soạn thảo, điều này nhằm thực hiện chủ trương phân cấp, phân quyền.
Dự thảo Luật cũng phân cấp quản lý cơ sở giáo dục mầm non, tiểu học, trung học cơ sở cho chủ tịch ủy ban nhân dân cấp xã, trường trung học phổ thông hoặc trường phổ thông có nhiều cấp học thuộc quản lý của sở giáo dục và đào tạo (trừ những trường thuộc thẩm quyền của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo).
Xây dựng cơ sở văn bằng, chứng chỉ số
Cũng liên quan đến vấn đề văn bằng, dự thảo Luật bổ sung quy định về văn bằng, chứng chỉ số. Theo đó, Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ chủ trì xây dựng Cơ sở dữ liệu về văn bằng, chứng chỉ của ngành giáo dục đồng bộ/tương thích/kết nối với Cơ sở dữ liệu quốc gia về giáo dục và đào tạo. Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ ban hành Thông tư quy định cụ thể về văn bằng, chứng chỉ số và lộ trình cấp, sử dụng văn bằng, chứng chỉ số (trong đó sẽ quy định cụ thể việc xử lý, sử dụng dữ liệu số, lộ trình thực hiện sao cho phù hợp, khả thi, an toàn ...)
Cấp tỉnh thẩm định, phê duyệt tài liệu giáo dục địa phương
Dự thảo Luật tách riêng quy định về tài liệu giáo dục địa phương thành khoản riêng, không nằm trong khoản quy định về sách giáo khoa nhằm xác định rõ tài liệu giáo dục địa phương không phải là sách giáo khoa.
Bộ Giáo dục và Đào tạo cho rằng việc tài liệu giáo dục địa phương được hiểu là sách giáo khoa dẫn đến việc Bộ Giáo dục và Đào tạo có trách nhiệm phê duyệt, định giá tối đa không phù hợp với thực tiễn, không hợp lý.
Theo đó, Bộ Giáo dục và Đào tạo sửa đổi quy định về thẩm quyền biên soạn và thẩm định tài liệu giáo dục địa phương theo hướng giao Giám đốc sở Giáo dục và Đào tạo tổ chức biên soạn tài liệu giáo dục địa phương, giao hội đồng thẩm định cấp tỉnh thẩm định và ủy ban nhân dân cấp tỉnh phê duyệt tài liệu giáo dục địa phương thay vì Bộ Giáo dục và Đào tạo phê duyệt như hiện nay.
Bổ sung đối tượng miễn học phí
Cập nhật chỉ đạo mới của Bộ Chính trị, dự thảo Luật bổ sung quy định về miễn học phí cho trẻ mầm non và học sinh phổ thông trong trường công lập, hỗ trợ tiền đóng học phí cho trẻ mầm non, học sinh phổ thông trong cơ sở giáo dục dân lập, tư thục.
Trường tư được đầu tư cơ sở vật chất, thiết bị dạy học
Dự thảo Luật sửa đổi bổ sung quy định "cơ sở giáo dục mầm non dân lập, tư thục, cơ sở giáo dục phổ thông tư thục được hưởng chính sách hỗ trợ cơ sở vật chất, thiết bị dạy học tối thiểu; mức hỗ trợ do hội đồng nhân dân cấp tỉnh quyết định."
Theo Bộ Giáo dục và Đào tạo, điều này nhằm khuyến khích, tạo điều kiện để phát triển trường ngoài công lập theo chủ trương, chính sách của đảng và nhà nước về xã hội hóa giáo dục. Đây cũng là đề nghị của một số địa phương.
Bộ Giáo dục và Đào tạo cho hay thời gian lấy ý kiến từ nay đến hết ngày 9/7.