Về xã Khánh Lợi, người dân cũng phấn khởi nói về hiệu quả và
tiềm năng phát triển của mô hình nuôi trai nước ngọt lấy ngọc. Bác Đinh Thị Âu,
thôn Tân 1 cho biết: “Trước đây, những ao này chúng tôi chỉ nuôi các loại cá
truyền thống như trắm, trôi, mè...với thu nhập chỉ đạt 40 triệu đồng/ha/năm.
Là
người trực tiếp được Doanh nghiệp tư nhân Hồng Ngọc Pearl thuê làm việc trong
hai năm qua, tôi thấy nuôi trai nước ngọt lấy ngọc cho hiệu quả rất cao và phù
hợp với môi trường, thổ nhưỡng, khí hậu ở đây. Chính vì vậy, năm nay gia đình
tôi ký hợp đồng nuôi trai với doanh nghiệp trên diện tích ao khoảng 4 sào.
Với
mô hình sản xuất mới này, doanh nghiệp sẽ cung cấp về con giống, kỹ thuật và
bao tiêu toàn bộ sản phẩm, nên chúng tôi hoàn toàn yên tâm chuyển đổi đầu tư
sản xuất”.
Nuôi trai nước ngọt lấy ngọc được đưa vào triển khai áp dụng
trên địa bàn huyện Yên Khánh từ năm 2013 với diện tích 2 ha trên cơ sở đề tài
nghiên cứu khoa học.
Đến nay, đề tài thực hiện thành công, sau hai năm nuôi
trồng, số trai cấy ngọc còn sống đạt 55,9%, tương đương 11.200 con/ha và số
ngọc trai thu được 14.300 viên/ha.
Sản phẩm ngọc trai thu hoạch được phân làm 6
loại từ loại 1 đến loại 5 và loại ngọc tự nhiên, trong đó có những viên ngọc
trai đạt được các tiêu chí (dầy, tròn, bóng, màu sắc đẹp, kích cỡ to, không tỳ
vết) có giá trị cao, được bán với giá vài triệu đồng, có viên lên đến 5,5 triệu
đồng.
Doanh nghiệp đã đưa ra thị trường 3 dòng sản phẩm ngọc trai nước ngọt
được nuôi cấy tại Ninh Bình, gồm: ngọc trai tròn, ngọc trai cấy mô, ngọc trai
hình tượng.
Trong đó 70% sản phẩm ngọc trai làm ra được tiêu thụ tại thị trường
Nhật Bản, ấn Độ và 30% tiêu thụ nhỏ lẻ tại Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh và
Ninh Bình.
Ngoài sản phẩm chính là ngọc trai, doanh nghiệp còn có nguồn
thu từ thịt trai, vỏ trai và cá nuôi xen canh. Sau khi trừ chi phí, tổng lợi
nhuận trên 1 ha ao nuôi đạt trên 400 triệu đồng/năm.
Bên cạnh đó, doanh nghiệp
đã hoàn thiện quy trình kỹ thuật nuôi cấy ngọc trai nước ngọt và tạo việc làm
thường xuyên cho 7-10 lao động địa phương với mức thu nhập trên 3 triệu
đồng/người/tháng.
Ông Đinh Văn Việt, Giám đốc Doanh nghiệp tư nhân Hồng Ngọc
Pearl cho biết: Về mặt kỹ thuật, quy trình sản xuất khó nhất vẫn là kỹ thuật
cấy ghép và nuôi dưỡng để trai không đào thải nhân, tỷ lệ trai ngậm nhân cao.
Bởi vì sau khi cấy ghép sức khỏe của trai rất yếu, vị trí các viên nhân và tế
bào chưa ổn định trong túi ngọc. Quá trình thao tác phẫu thuật có những chấn
thương làm cho con trai bị đau và rất dễ nhiễm trùng.
Vì vậy, muốn đạt được
điều đó thì khi cấy ghép và sau cấy ghép, nhân đều phải đảm bảo thật sạch sẽ,
không bị nhiễm khuẩn. Trong giai đoạn nuôi dưỡng phải luôn giữ môi trường bể
nuôi trong sạch và thực hiện các thao tác nhẹ nhàng để giảm thiểu tỷ lệ trai
chết.
Hiện nay, nhu cầu sử dụng ngọc trai để chế tác đồ trang sức
trên thế giới rất lớn. Tại Việt Nam, do sự phát triển của nền kinh tế, thu nhập
người dân từng bước được cải thiện nên nhu cầu làm đẹp của phụ nữ cũng được
nâng lên.
Cùng với đó là sự phát triển mạnh mẽ của ngành công nghiệp thời trang
cũng tiêu thụ lượng lớn ngọc trai. Ngọc trai sản xuất ra rất dễ tiêu thụ, mở ra
cơ hội phát triển cho doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh ngọc trai.
Với mục tiêu
nhân rộng mô hình, liên kết với các hộ sản xuất ở Yên Khánh và Gia Viễn mở rộng
quy mô sản xuất, Doanh nghiệp tư nhân Hồng Ngọc Pearl mong muốn tiếp tục được
các cơ quan chức năng tạo điều kiện, hỗ trợ hoàn thiện hơn nữa quy trình kỹ
thuật để nghề nuôi trai nước ngọt lấy ngọc phát triển ổn định và trở thành nghề
mới cho thu nhập cao ở khu vực nông thôn.
Đánh giá hiệu quả và khả năng nhân rộng đề tài, ông Hoàng
Trọng Lễ, Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ cho biết: Đây là mô hình mới,
qua theo dõi, đánh giá bước đầu cho hiệu quả và khả năng nhân rộng cao.
Hiện
nay, trên địa bàn các huyện Yên Khánh, Nho Quan, Gia Viễn và Yên Mô có nhiều
diện tích ao với môi trường, điều kiện tự nhiên phù hợp, có lợi thế nuôi trai
nước ngọt.
Do đó, Sở Khoa học và Công nghệ sẽ tiếp tục hỗ trợ, tạo điều kiện
như tập huấn, chuyển giao tiến bộ kỹ thuật để doanh nghiệp triển khai nhân rộng
mô hình.
Đồng thời tuyên truyền, phổ biến để nhân dân biết và tích cực tham gia
đẩy mạnh sản xuất, nâng cao thu nhập, tạo ra sản phẩm phục vụ du lịch, đồng
thời góp phần tích cực thực hiện thành công chương trình xây dựng nông thôn mới
trên địa bàn tỉnh.
Giáng Hương