Theo đánh giá của cơ quan thuế, tuy số thu từ dịch vụ khách sạn,
nhà hàng đều tăng qua các năm nhưng mức huy động về nghĩa vụ thuế cho Nhà nước còn chưa tương xứng
với tiềm năng. Nhất là trong những tháng đầu năm 2009, lượng khách du lịch về với Ninh Bình lên tới
trên 300 nghìn lượt người, kéo theo đó là nhu cầu ăn, nghỉ tăng cao. Nhằm thu đúng, thu đủ các sắc
thuế nộp vào ngân sách Nhà nước, Chi cục Thuế thành phố Ninh Bình đang đề ra nhiều giải pháp để huy
động có hiệu quả các nguồn thu từ khu vực kinh tế này.
Nhận diện thất thu
Kể từ khi Luật Doanh nghiệp ra đời đã tạo một khung pháp lý thông
thoáng để các thành phần kinh tế ngoài quốc doanh, trong đó có khu vực kinh doanh nhà hàng, khách
sạn tại thành phố Ninh Bình phát triển, đem lại nguồn thu đáng kể cho ngân sách… Thế nhưng, khu vực
kinh tế này vẫn còn thất thu lớn, tập trung chủ yếu ở một số ngành nghề, dịch vụ như kinh doanh
karaoke, massage; nhà nghỉ, khách sạn; quán ăn, cafe...
Các ngành nghề này xuất hiện ở hầu khắp trên địa bàn thành phố,
tuỳ thuộc vào mức độ, quy mô kinh doanh của từng địa bàn. Các doanh nghiệp, hộ kinh doanh ngành
nghề karaoke, massage, khách sạn, nhà nghỉ, quán ăn có nhiều cách trốn thuế như kê khai quy mô kinh
doanh (số phòng kinh doanh, giá thu tiền dịch vụ) không đúng với thực tế; bán hàng không xuất hoá
đơn hoặc chỉ xuất hoá đơn khi khách hàng có nhu cầu thanh toán, xuất hoá đơn không ghi rõ nội dung
hàng hoá…
Thực tế cho thấy, trong một vài năm trở lại đây, kinh doanh dịch vụ khách sạn, nhà nghỉ, nhà trọ
đang có xu hướng phát triển mạnh ở thành phố Ninh Bình. Nhất là từ đầu năm đến nay, lượng du khách
về với Ninh Bình tăng vọt kéo theo nhu cầu ăn, nghỉ cũng rất cao. Theo khảo sát, có những khách sạn
vào ngày cuối tuần công suất phòng đã đạt tới 100%, nhiều nhà hàng cũng không còn chỗ trống. Tuy
nhiên, nếu chỉ ước tính số lượng khách trú ngụ qua đêm tại các khách sạn, nhà nghỉ, nhà trọ có đăng
ký qua sổ lưu trú, hay số tiền trên hóa đơn tại các nhà hàng thì còn rất xa với thực tế. Thậm chí,
còn có doanh nghiệp kinh doanh báo cáo âm thuế GTGT, ghi chênh lệch giá bán thực tế với hoá đơn ghi
cho khách hàng... là những vấn đề bức xúc trong công tác quản lý thuế.
Chống thất thu như thế nào?
Theo đồng chí Đỗ Văn Hải, Chi cục trưởng Chi cục Thuế thành phố,
nhằm huy động tốt những khoản thu cho ngân sách Nhà nước, hiện nay Chi cục Thuế thành phố đã đề ra
nhiều biện pháp chống thất thu đối với kinh doanh dịch vụ khách sạn, nhà hàng ăn uống nộp thuế theo
kê khai.
Xác định công tác tuyên truyền có vai trò hết sức quan trọng, Chi
cục đã tiến hành tập huấn, hướng dẫn chính sách thuế cho các chủ cơ sở kinh doanh nộp thuế theo kê
khai và giải đáp mọi thắc mắc một cách cụ thể tạo sự đồng thuận giữa cơ quan thuế và người nộp
thuế. Sau đó, Chi cục thành lập những nhóm kiểm tra, giám sát bắt đầu từ tháng cuối tháng 2 luân
phiên đi giám sát ở cơ sở, chủ yếu là hướng dẫn phương pháp ghi chép sổ sách tại các khách sạn, nhà
hàng; nhắc nhở, chấn chỉnh những hành vi bỏ ngoài doanh thu.
Trong đợt này, Chi cục tiến hành sàng lọc, tập trung giám sát các
cơ sở lớn có doanh số cao và những nơi có biểu hiện kê khai tăng không tương ứng với thực tế hoặc
ghi chép mang tính đối phó.
Đồng chí Nguyễn Văn Bộ, Đội phó Đội Thanh tra, kiểm tra thuế cho
biết thêm, để hoạt động giám sát có hiệu quả, anh em trong đội phải làm ngoài giờ vào buổi trưa,
buổi tối. Mục đích chính là khảo sát, điều tra, phân loại mức doanh thu theo quy mô kinh doanh của
từng đối tượng, xây dựng định mức ấn định thuế đảm bảo phản ánh đúng tình hình kinh doanh.
Đồng thời, hoạt động giám sát của Chi cục còn gắn với tuyên truyền
cho các cơ sở kinh doanh và người tiêu dùng có thói quen sử dụng hóa đơn sau khi thụ hưởng dịch vụ,
mua bán. Đối với doanh nghiệp thì thực hiện kiểm tra chế độ kế toán theo quy định, tập trung xác
minh hoá đơn đầu vào; xác định những chi phí hợp lý và kiên quyết xử lý nghiêm những trường hợp vi
phạm chế độ kế toán hiện hành. Với dịch vụ kinh doanh ăn uống đề nghị cơ sở kinh doanh kê khai quy
mô, số lượng bàn ăn, doanh thu của một bàn, số lượt khách, số lượt bàn…
Sau đó, kết hợp với hoạt động giám sát, Chi cục thuế sẽ tiến hành phân loại hộ để xác định doanh
thu. Riêng khu vực khách sạn, nhà nghỉ sẽ gặp nhiều khó khăn hơn, vì vậy để chống thất thu có hiệu
quả, Chi cục cần có sự phối hợp chặt chẽ của lực lượng công an và chính quyền địa phương nắm chắc
cơ sở dữ liệu xác định doanh số của các khách sạn, nhà nghỉ, làm căn cứ tính thuế cho sát với thực
tế kinh doanh.
Với những biện pháp Chi cục đã đề ra, tập trung chủ yếu vào các
ngành nghề còn thất thu lớn, chắc chắn sẽ huy động được nguồn thu đáng kể cho ngân sách. Đây không
chỉ là những biện pháp để chống gian lận, chống thất thu thuế có hiệu quả mà là tiền đề cho công
tác quản lý thuế ở thành phố Ninh Bình trong những năm sau.
Bài, ảnh: Quốc Khang